Tarihteki İlk Türk devleti, Hun Türkleri tarafından kurulmuştur. Elbette Türk tarihini daha eskilere taşıyan Türk devletleri kurulmuştu. Fakat tam anlamıyla bir devlet yapılanması olan ve boy özelliğinin üzerine çıkarak devletleşme sürecini sağlamış, hatta imparatorluk olarak anılabilecek ilk büyük Türk devleti Büyük Hun Devleti olmuştur. İlk hükümdarı ve kurucusu Teoman Han’dır. Teoman Han, M.Ö. 220-209 arasında hüküm sürmüş ve Türk kavimlerini kendi bayrağı altında toplamıştır. Orta Asya’da kurulan ilk Türk devleti olan Hun Devleti, komşu ülkeleri ve Çin topraklarının bir kısmını hakimiyeti altına almış ve ardı ardına yaptığı akınlar neticesinde Çin üzerinde büyük baskı uygulamıştır. Çin Seddi, Hun Türkleri’nin akınlarını durdurabilmek adına Çin tarafından alınan tedbirlerin en bilinenidir.

Büyük Hun Devleti Hakanları

M.Ö 220

Teoman Han

Teoman Han

Teoman Han Teoman Han, Asya Hun Devleti’nin kuruluşuna dair en net bilgi Teoman döneminde olduğu için, devletin kuruluşu Teoman ile birlikte (M.Ö. 220) kabul edilir. Teoman Han, Teoman (T’ou-man), M.Ö. 220-209 döneminde Asya Hun Devleti‘ne hükümdarlık yapmış olan Türk Başbuğu, Mete Han‘ın da babasıdır. Çin kaynaklarında; Hun devletinin yöneticileri “Tanhu (Şanyü)” olarak anılmaktadır. Bu kelimenin; kumandan, kaan, hanya da imparator gibi bir anlamı olduğu tahmin edilir. […]

M.Ö 209

Mete Han

Mete Han

Mete Han Mete Han (OĞUZ KAĞAN), Öyle işler başardı ki; dillere destan oldu… Yüzyıllardır, Türk Milleti’nin belleğinde OĞUZ HAN adıyla yaşadı ve yaşamakta! Tarihin puslu-dumanlı ufkundan, şimdilik, sadece küçük bir ışık huzmesi olarak bize ulaşan Alp Er Tunga’dan sonra, Mete Han, Türklüğün ilk gurur anıtı.O, büyük bir devlet adamı… O, büyük bir askerî deha…O, üstün bir diplomasi uzmanı…Ve […]

M.Ö 0174

Lao Şang

Lao Şang

Lao Şang Lao Şang, Babası Mete M.Ö 174 yılında ölünce yerine Lao Şang imparator oldu.Babasından büyük bir imparatorluğu teslim aldı. M.Ö 174-160 yılları arasında geçen 14 yıllık hükümdarlığı yükselme çağı olarak gösterilir. Hemen Çin imparatorluk hanedanından bir prensesle evlendi. Hükümdarlığın ilk sekiz yılında batı ile uğraştı. Babasının iki kez yendiği Yüençileri M.Ö 174 yılında üçüncü […]

M.Ö 0160

Kün-Çin

Kün-Çin

Kün-Çin Kün-Çin, Kün-Çin, Lao-Şang’ın oğlu Kün-Çin, babasının ölümünden sonra veliahtı olarak tahta geçti ve hükümdar oldu. Kimi tarihi kaynaklarda Çün-Çin, Çün-Çen, Kung-Sin olarakta geçmektedir. Bu ifade farklılıkları farklı dillerde telafuz edildiği için bazı harf farklılıkları doğursa da aynı kişi olduğu sabittir. Kün-Çin, 34 yıl gibi çok uzun bir süre yönetimi elinde bulundurarak Büyük Hun İmparatorluğu boyunca […]

M.Ö 0126

İti-Sie / İçisiye

İti-Sie / İçisiye

İti-Sie / İçisiye İti-Sie / İçisiye, İti-Sie / İçisiye, Kün-çin’in uzun yabguluk dönemi Hunların bozulmaya başladığı yıllar sayılsa da, askeri yönden hayli başarılı geçmişti. O öldüğünde kardeşi İçisiye doğu prensi idi. Tahta namzet savdan Kün-çin’in oğlu Yu-pi, haliyle devletin başına geçmek istedi. İki taraf arasında kısa süren bir savaş başladı. İç karışıklık Yu-pi’nin aldığı ağır […]

M.Ö 114

Vuvey

Vuvey

Vuvey Vuvey, Vuvey ,Yiçişie’nin ölümü sonrasında yerine Vuvey geçti (MÖ 114). Çin saldırıları birkaç yıl kadar ara vermişti. Bu süre zarfında Çin, güneyindeki düşmanları Yueleri mağlup ederek bir anlamda cepheyi daralmış oldular. Hunlar dışındaki tüm tehditler bertaraf edilmişti. Hunlar ise zayıflamış ancak halen bir tehdit olarak Çin dış politikasının ana unsuru durumundaydı. Bu süre zarfında […]

M.Ö 105

Ousiuliu 

Ousiuliu 

Ousiuliu Ousiuliu, Ousiuliu, Büyük Hun Devleti’nde Milattan Önce 105-102 yılları arasında hükümdar olmuştur.  

M. Ö 102

Kiuliu-hou

Kiuliu-hou

Kiuliu-hou Kiuliu-hou, Kiuliu-hou, Büyük Hun Devleti’nde Milattan Önce 102-101 yılları arasında hükümdar olmuştur.  

M.Ö 101

Tcietiheu

Tcietiheu

Tcietiheu Tcietiheu, Büyük Hun Devleti’nde Milattan Önce 101-96 yılları arasında hükümdar olmuştu.  

M.Ö 96

Houloku

Houloku

Houloku Houloku, Houloku, M.Ö 96-85 yıllarında Büyük Hun Devletinde hüküm sürmüştür.  

M.Ö 85

Houyenti

Houyenti

Houyenti Houyenti, Houyenti M.Ö 85-68 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö 68

Hiuliukiu

Hiuliukiu

Hiuliukiu Hiuliukiu, Hiuliukiu M.Ö 68-60 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.    

M.Ö 60

Voyenkiu

Voyenkiu

Voyenkiu Voyenkiu, Voyenkiu M.Ö 60-57 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö. 57

Houhansie

Houhansie

Houhansie Houhansie, Houhansie M.Ö. 57-31 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö. 31

Feoutchou

Feoutchou

Feoutchou Feoutchou, Feoutchou M.Ö 31-20 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö 20

Seuhiaijo

Seuhiaijo

Seuhiaijo Seuhiaijo, Seuhiaijo M.Ö 20-12 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö. 12

Tcheyajo

Tcheyajo

Tcheyajo Tcheyajo, Tcheyajo M.Ö 12-8 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

M.Ö. 8

Outchou

Outchou

Outchou Outchou, Outchou M.Ö 8- M.S 13 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

13

Ouloijou

Ouloijou

Ouloijou Ouloijou, Ouloijou M.S 13-M.S 18 yılları arasında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.

18

Houthouulh

Houthouulh

Houthouulh Houthouulh, M.S 18- M.S 46 yılları arasında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

46

Pounou

Pounou

Pounou Pounou, M.S 46- M.S 66 yılları arasında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

66

Yeou-lieou

Yeou-lieou

Yeou-lieou Yeou-lieou, Yeou-lieou M.S 66- M.S 87 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.    

87

Yu-chukieu

Yu-chukieu

Yu-chukieu Yu-chukieu, Yu-chukieu M.S 87-M.S 92 yıllarında Büyük Hun Devleti’nde hüküm sürmüştür.  

434

Attila Han

Attila Han

Attila Han Attila Han, Rua’nın Romalılarla barış görüşmesi yapmaya hazırlandığı bir sırada vefat etmesi üzerine, Hun yönetimini Attila ve Bleda üstlendiler. Türk devlet teşkilâtında daima büyük kardeşin tahta çıkması kesin olmayıp, şehzadeler arasında en liyakatlisinin başa geçmesi geleneği var olmasına rağmen, Bleda Hun hükümdarı olmuştur. Fakat üstün kabiliyetlerinden dolayı bütün işleri Attila yürütmüştür. Attila Han, Rua’nın Romalılarla […]