Krbava Muharebesi
Krbava Muharebesi, Osmanlı kuvvetleri Hadım Yakup Paşa komutasında idi sancak beyi ait Bosna Sancağı ve Hırvat ordusu önderlik etti Emerik Derenčin , Hırvatistan Ban Kral altında sunulan, Vladislaus II Jagiello . 1493 yazının başlarında, Osmanlılar Hırvatistan üzerinden Carniola ve Styria’ya bir baskın düzenledi . Aynı zamanda, Hırvatistan’da Frankopan Evi ile Hırvat yasağı arasında çatışmalar şiddetlenmişti , ancak Osmanlı istilası haberleri onları barış yapmaya zorladı. Hırvat soylular büyük bir ordu topladılar ve Bosna Sancağına dönen Osmanlı kuvvetlerinin yolunu kestiler. Kötü taktikler ve daha deneyimli Osmanlı süvarileriyle açık bir savaş seçimi , Hırvat ordusunun tamamen yenilgisiyle sonuçlandı.
Osmanlı İmparatorluğu için acil bir toprak kazanımı olmadı, ancak sonraki on yıllarda Osmanlılar yavaş yavaş güney Hırvatistan‘a doğru genişledi.
Bosna Krallığı’nın 1463’te Osmanlı eline düşmesinden sonra, Osmanlılar hızla batıya doğru genişleyerek Hırvatistan Krallığı’nın güney ve orta kısımlarını tehdit etti . O zamandan beri, Osmanlı akınları daha sık hale geldi. Bu baskınlar , Osmanlı İmparatorluğu’nun düzensiz hafif süvarileri olan Akıncı tarafından yapılıyordu . İlkbahar ve yaz aylarında Hristiyan topraklarına at sürerler ve kırsal bölgeyi yağmalayarak, tahkim edilmiş sınır kasabalarından ve doğrudan askeri çatışmalardan kaçınırlar. Bu sürekli baskınlar, yerel halkı topraklarını terk etmeye zorladı ve sınır kalelerini erzaksız bıraktı. Böyle bir baskın, Eylül 1491’de Osmanlı süvarilerinin Kupa Nehri’ni geçip Carniola’ya ulaşmasıyla başladı . Dönüş yolunda, Osmanlılar, Egervár’lı Hırvat Ban Ladislav ve Udbina yakınlarında Kont Bernardin Frankopan’ın ordusu tarafından önleri alındı ve Vrpile Savaşı’nda yenildi . Vrpile’deki yenilgi, 1492’de Osmanlıları saldırılarını durdurmak zorunda bıraktı. Hadım Yakup Paşa’nın Bosna Sancağı’nın sancak beyi olması üzerine Osmanlılar akınlarını yeniledi.
1493 yazında, Hadım Yakup Paşa 8.000 süvari (bir ordu kaldırdı akıncı ) ve saldırıya Yayce , ama onun yakalamak için başarısız kale . Oradan kuzeybatıya döndü ve kırsal bölgeyi yağmalayarak Carniola ve Styria’ya girdi. Aynı yıl, bir savaş yeni atanan arasında çıktı Hırvat Ban , Emerik Derenčin ve Frankopans Karlo ile ittifak, Kurjaković (bir Gusic , üzerindeki kontrolü için ‘ler) Senj ve birkaç diğer kasabalar. 1493 Temmuz ortasına kadar, kont Bernardin Frankopan ve VIII. İvan (Anz) Frankopan, savaşta üstün geldiler ve Senj’i kuşatıyorlardı. Ban Derenčin liderliğindeki bir ordu Senj’e yardım etmek için gönderildikten sonra kuşatma kaldırıldı ve Frankopan ordusu Sokolac’a çekildi. Bu arada Frankoplular, mülkleri de harap edilmesine rağmen, Osmanlılarla işbirliği yapmakla suçlandılar. Gelen Osmanlı ordusunun haberi onları barış yapmaya zorladı.
Onların yolu arkasında Osmanlılar görevden Modruš kuzey bölgesi, Lika , ardından Frankopan soylu ailesine ait. Frankopanlar ve Ban Derenčin, Osmanlıların yolunu kesmek istediler ve Hırvatistan’ın her yerinden yaklaşık 3.000 süvari ve 8.000 piyadeden oluşan bir ordu topladılar, ancak ordunun bir kısmı Krbava’nın çevresindeki köylülerden oluşuyordu. Derenčin’in girişimiyle Hırvat komutanlar , orta Hırvatistan’daki Udbina kasabası yakınlarındaki Krbava sahasında açık bir savaşta Osmanlı ordusuyla yüzleşmeye karar verdiler , ancak Ivan Frankopan Çetinski kanyonlarda ve vadilerde bir pusu olduğunu savundu. daha iyi bir seçenek olacaktır.
Osmanlılar, Krbava sahasına, iki yıl önce büyük bir yenilgiye uğradıkları Vrpile geçidinden farklı olarak, Gorica’nın en alçak ve en dar yerel dağ geçidinden girdiler. Savaştan önce Hadım Yakup Paşa , Hırvatlara savaşın ortasında yardım edememeleri için Jelšani (bugünkü Jošan ) yakınlarında Hıristiyan esirlerin idamını emretti . Komutanlarla görüştükten sonra, ordusunun bir kısmını, yaklaşık 3.000 süvariyi, Krbava sahası yakınlarındaki ormanda bir pusu kurmak için gönderdi.
Plan açık ovalarda Osmanlılarla savaşmak olmasına rağmen, Hırvat ordusu başlangıçta Krbava sahasının doğu kısmının yamaçlarında, Visuć köyü yakınlarında konuşlandırıldı. Ordu, düşmanla cepheden yüzleşmek üzere kurulmuş ve üç gruba ayrılmıştı. İlki Franjo Berislavić komutasındaki Slavonyalı askerlerden oluşuyordu , ikinci bölümü Ivan Frankopan Cetinski komutasında, üçüncüsü ise Nikola VI Frankopan ve Bernardin Frankopan komutasındaydı. Hırvat piyade ve süvari üç bölüm arasında eşit olarak dağıtıldı. Ordunun baş komutanı Ban Emerik Derenčin’di. Osmanlı ordusu da üç grup halinde düzenlenmiştir. Birincisine Kruşevac Sancağı sancak beyi İsmail Bey, ikincisine Üsküp (Üsküp) sancağından Mehmed Bey , orta grubu ise Hadım Yakup Paşa komutasındaydı. Bosna Kralı Stephen Thomas’ın ( ö. 1461) oğlu İshak Bey Kraloğlu (Bosnalı Sigismund), Osmanlı tarafında da savaşa katıldı.
Osmanlı planı, Hırvat kuvvetlerini pusu kurdukları ormanın yanına daha batıya çekmekti. İsmail’in sağ kanadı ilk hareketi yaparak Hırvat sol kanadına yöneldi. Hırvat ordusu yamaçları terk etti ve açık alanda bir savaşa başlayarak Osmanlılara saldırdı. Savaş, yay kullanılmadan kılıçlarla yakın bir şekilde yapıldı. Osmanlı kuvvetleri ilk başta geri püskürtüldü ve Hırvat ordusunu takibe çeken ve onları pusuya düşüren sahte bir geri çekilmeye başladı .
Krbava sahasının ormanlık alanında bulunan 3.000 Osmanlı süvarisi, Krbava Nehri’ni geçerek Hırvat gerisine saldırdı. Bunun üzerine yine ormanlarda gizlenmiş halde bekleyen Hadım Yakup Paşa’nın ana Osmanlı kuvvetleri cepheden hücuma geçti. Böylece Hırvat ordusu önden, sağdan ve arkadan saldırıya uğradı. Bernardin Frankopan’ın Hırvat sol kanadı Türk hafif süvarilerinin saldırılarına dayanamadı ve geri çekilmeye başladı. Ancak, Hırvat piyadelerinin çoğu kuşatıldı ve geri çekilemedi. Hırvat ordusu tam bir yenilgiye uğradı ve sadece az sayıda adam yakınlardaki müstahkem Udbina kasabasında güvenliğe ulaşmayı başardı.
Sabah civarında başlayan muharebe öğleden sonra saatlerinde sona erdi. Ban Derenčin savaşta yakalandı ve esaret altında öldü, kardeşi ve oğlu Pavao ise savaşta öldürüldü. Nikola VI Frankopan Tržački de yakalandı, ancak fidye karşılığında serbest bırakıldı. Öldürülen Hırvat soylular arasında Ivan Frankopan Cetinski, Petar II Zrinski, Juraj Vlatković ve Jajce Mihajlo Pethkey yasağı vardı. Kont Bernardin Frankopan ve Franjo Berislavić savaşta hayatta kalmayı başardı.
Hırvat soyluları, eski tarihçiler ve tarihçiler tarafından “Hırvat Krallığı’nın ilk dağılması” olarak tanımlanan ağır bir yenilgiye uğramasına rağmen, Osmanlı İmparatorluğu’nun Krbava sahasındaki zaferi sonucunda hiçbir toprak kazanımı olmadı. Kayıplar ağır olduğundan, yerel gelenekte Krbava sahası “Kan Tarlası” olarak bilinir hale geldi . Hırvatistan ve Macaristan krallıkları ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki barış Nisan 1495’te imzalandı. Bir sonraki büyük Osmanlı akınları 1512 ve 1513’te gerçekleşti ve Hırvatistan’ın Dubica savaşında zafer kazanmasıyla sonuçlandı . Savaşın ardından ve sonraki yıllarda, sürekli Osmanlı saldırıları nedeniyle, yerel Hırvat nüfusu daha güvenli bölgelere taşındı; kuzeybatı Hırvatistan, sahil ve adalar ve ayrıca ülke dışında. Franjo Berislavić, 1494’te Jajce’nin yasağı oldu.