Şah Alem

Şah Alem

Şah Alem, Ebü’l-Muzaffer Celâlüddîn Mîrzâ Abdullah Âlem Alî Cevher, (d. 25 Haziran 1728 – ö. 19 Kasım 1806) 1759 ile 1806 yıllarında hükümdarlık yapmış 16. Babür Şah’ıdır. Babası II. Alemgir Şah (ölümü 1772; 1759-1760)’dır. 50 tane oğlu vardır. Bilinenler arasında en önemlisi II. Ekber Şah’dır.

Şah Alam, esas olarak Afganistan Emiri Ahmed Şah Abdali tarafından, Delhi’deki Babür yönetimi ve Afganlar arasında süren mücadelelerde ilgisizliğini sürdürdü daha sonra Maratha İmparatorluğu ile Dürraniler arasındaki meydana gelen Üçüncü Panipat Muharebesi’nin Marathalıların yenilgiyle sonuçlanmasıyla beraber, 1760 yılında Marathalılar Sadashivrao Bhau liderliğindeki güçler tarafından, Afgan işgalci güçlerini ve Vezir III. Firuz Ceng’in kuklası olan Babür imparatoru III. Cihan Şah’ı görevden alarak bölgeden sürerek, Maratha gözetimi altında olmak kaydıyla Ali Cevher’i (Şah Alem) padişah atadılar.

II. Şah Alem tek ve gerçek padişah olarak kabul görülmesine rağmen, babasının veziri Gāziddin’in ancak Maratha generali Mahadaji Shinde tarafından bertaraf edildiği 1772’ye kadar Delhi’ye geri dönemedi. Buksar Muharebesi’nde İngiliz Doğu Şirketi tarafından ağır mağlubiyete uğrayarak Hindistan’ı İngiliz sömürgesi olarak tanımasıyla sonuçlanan tek taraflı anlaşmayla, saltanatını Saray’ın duvarlarını aşmayacak şekilde kaybetti. II. Şah Alem’in Afıtab ve Hurşid mahlasıyla yazdığı Divan şiirleri vardır. Şiirleri Mirza Fakhir Makin tarafından derlenip toplandı. Şah Alem’in ayrıca Acâʾibü’l-kısas adlı eseri Urduca nesrin ilk örnekleri arasında yer alır.
Saltanatının ilk yıllarında 1764’te Buksar Muharebesi ortaya çıktı. Babürlülerin Hindistan’da etkisi azaldı. Şah-ı Alem 19 Şubat 1806’da 78 yaşında öldü.

Kaynak:Türkler Tarihi