Arnavut İsyanı (1910-1912)

Arnavut İsyanı (1910-1912), Arnavut İsyanı (1910-1912), 1910, 1911, 1912’de Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen isyanlardır.

Arnavutluk İsyanı (1910-1912) ya da Arnavutluk Harekâtı Mayıs-Haziran 1910 tarihleri arasında İttihatçı Osmanlı hükümetinin yeni merkezileştirme politikalarına karşı Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

1910 yılının ilk aylarında alınan yeni vergiler İsa Bolatin’in daha önceden 1909 ayaklanmasına katılan Arnavut liderleri Osmanlı İmparatorluğu’na karşı bir yeni bir ayaklanma için ikna girişimine yol açtı. Arnavut isyancılar Priştine (Prishtinë), Ferizovik (Ferizaj) ve İpek (Pejë) kasabalarına saldırdı ve Kaçanik Geçidi’nde Mitroviça’dan (Mitrovicë) Üsküp’e (Shkup) giden demiryolunu kapattı. Bunun sonucunda Osmanlı hükûmeti bölgede sıkıyönetim ilan etti.

İki hafta süren şiddetli çatışmalar sonucunda isyancılar Drenitsa (Drenica) bölgesinden çekildi ve Osmanlı Ordusu Prizren ve Yakova’yı (Gjakovë) geri aldı. 1 Temmuz 1910 tarihinde İpek’i aldı ve iki ay sonra İşkodra’ya (Shkodra) girerek ayaklanmayı bastırdı. Bir yıl sonra Padişah V. Mehmed Priştine’yi ziyaret etti ve cinayet işleyenler dışında isyana katılanlara af çıkardı.

1911 Arnavutluk İsyanı ya da Arnavutluk İsyanı’nın Bastırılması Mart-Ağustos 1911 tarihleri arasında Osmanlı hükümetine karşı Malisörlü Katolik Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

Podgoriva isyancıların ana üssü olup isyancılar Karadağ Kralı I. Nikola tarafından desteklenmiştir. İsyan Osmanlı İmparatorluğu’nun nüfusunun birliğini korumasını imkânsız kıldığını gösterdiğinden Türk milliyetçiliği gelişmeye başladı.

1912 Arnavutluk İsyanı, Ocak-Ağustos 1912 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğu’nda Arnavutlar tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.

İsyan ilk olarak Priştineli Hasan Bey, Necip Dirağa, Bayram Curri ve Yakovalı Rıza Bey  önderliğinde Kosova Vilayeti’nin batısında başladı. İsyancılar yayınladıkları bir beyaname ile isteklerini kabinenin düşürülmesi, Meclis-i Mebusan’ın yeniden feshi ve seçimlerin yeniden düzenlenmesi, askeri hizmetlerin mahalli olması, memurların Arnavutçayı bilmeleri veya Arnavutlardan tayini olarak ilan ettiler. Bu Arnavutluk’ta hükûmetin otoritesini sarstı. İsyan Osmanlı hükûmetinin 4 Eylül 1912 tarihinde isyancıların taleplerini yerine getirmeyi kabul etmesiyle sona erdi.