Akşemseddin Türbesi

Akşemseddin Türbesi, İstanbul’un mânevî fâtihi olarak kabul edilen ve Fâtih Sultan Mehmed’in hocası olan Akşemseddin’in anısına inşa edilmiştir. Türbe, Bolu İli, Göynük İlçesi, Cuma Mahallesi’nde, Gazi Süleyman Paşa Camii’nin avlusunda yer almaktadır. Akşemseddin, 1459 yılında vefat etmiş ve türbesi 1464 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır.

Türbenin Mimari Özellikleri

Türbe, kesme taştan yapılmış olup altıgen planlı ve kubbe ile örtülüdür. Türbenin çapı yaklaşık 4,80 metredir. Üstü kurşun kaplı bir kubbe ile örtülüdür ve her cephesinde altlı üstlü ikişer pencere bulunmaktadır. Kapı çerçevesi basit ve sadedir, Osmanlı dönemi Türk türbe mimarisinin klasik çağının mütevazı bir örneğidir. Türbenin son tamiratında sandukaların yanlara yerleştirilmesi gibi bazı değişiklikler yapılmıştır, ancak bu değişikliklerin neden yapıldığı açıklanamamıştır.

Türbenin Tarihi

Evliya Çelebi’nin Seyahatnâmesi’nde, türbenin harap olması üzerine hazîne-i hâssadan masrafı karşılanarak yeni ve güzel bir türbe yapıldığı belirtilmiştir. 1952 yılından itibaren türbenin dış mimarisi tamir görmüş, bu sırada içindeki sandukaların yerleri değiştirildiği gibi bir tanesi de anlaşılmayan bir sebepten kaldırılarak yok edilmiştir.

Sandukalar

Türbede Akşemseddin’in yanı sıra iki oğlu da yatmaktadır. Evliya Çelebi, Akşemseddin’in pek çok sayıdaki oğul ve torunlarının adlarını vererek bunların çoğunun onun yanında yattıklarını bildirir. Şeyhin sandukası, Anadolu’da Selçuklu döneminde çok görülen ceviz ağacından işlenmiş sandukaların bir benzeridir. İki yan cephesinde kabartma harflerle bir hikmet ile bir hadîs-i şerif yazılmıştır. Baş taraftaki aynasında rûmîlerle bezenmiş yine bir hadîs-i şerif, diğer aynada ise bir hakîm sözü görülür. Akşemseddin’in sandukası, Osmanlı devrinde yapılan ağaç sandukaların sonuncusu olarak özel bir değere sahiptir.