Saparmurat Niyazov

Saparmurat Niyazov

Saparmurat Niyazov, 1991-2006 yılları arasındaki 15 yıl boyunca Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu.

19 Şubat 1940 – ö. 21 Aralık 2006), 1991-2006 yılları arasındaki 15 yıl boyunca Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu.

Saparmurat Niyazov 1940 yılında bir işçi ailesinin çocuğu olarak Aşkabat yakınlarındaki Kıpçak kasabasında dünyaya geldi. Babası II. Dünya Savaşı’nda öldürüldü. Ailesinin diğer fertleri, 6 Ekim 1948 yılında meydana gelen Aşkabat depreminde öldü. İlk önce yetimhanede, sonra uzak aile fertlerinin evinde büyüdü.

Leningrad Teknik Üniversitesi’nden Enerji mühendisi unvanı ile mezun oldu. Bundan sonra Aşkabat yakınlarındaki Bezmein enerji tesislerinde çalıştı. Daha sonra Komünist Parti üyesi oldu. 1985 yılında Türkmenistan Milletvekilleri Konseyi Başkanlığı’na atandı. Daha sonra Türkmenistan Komünist Partisi’nin Merkez Komite I. Sekreterliği’ne seçildi. 13 Ocak 1990 tarihinde cumhuriyetin yüksek yargı organı olan Yüksek Sovyet başkanlığına atandı.

27 Ekim 1990 günü yapılan seçimlerde Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanlığına seçildi. 27 Ekim 1991’de Türkmenistan Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını ilan ettikten sonra cumhurbaşkanlığı görevine devam etti. 21 Haziran 1992 yılında yeni bir anayasanın kabulü için yapılan yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyları aldı. 22 Ekim 1993 tarihinde kendisini Türkmenbaşı (“Türkmenlerin Başı”) ilan etti. Bu tanımı o tarihten sonraki soyadı olarak kullandı.

Türkmenistan dünyanın en büyük doğalgaz  rezervlerinden birine sahiptir. Türkmenbaşı; halka su, doğalgaz ve elektriğin ücretsiz olarak dağıtılmasını sağladı.

Kalp ilacı kullandığı bilinen Türkmenbaşı, yapılan resmî açıklamaya göre, 21 Aralık 2006’da yerel saatle 01:10’da kalp krizinden öldü.